اثر کود دامی، زئولیت و آبیاري بر ویژگیهاي خاك و عملکرد دانه آفتابگردان
چکیده
عملکرد و روغن دانه آفتابگردان
آبیاري بر ویژگیهاي خاك و تحقیق حاضر با هدف بررسی اثر سطوح کود دامی، زئولیت و به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوكهاي کامل تصادفی با سه تکرار در سالهاي 1393 و 1394 در مزرعـه تحقیقـاتی دانشکده کشاورزي دانشگاه تربیت مدرس اجرا شد. سطوح آبیاري (آبیاري پس از تخلیه 40 ،60 و 80 درصد رطوبت قابل استفاده خاك) به عنوان عامل اصلی و ترکیب تیمارهاي کودي (100 درصد کود دامی، 50 درصد کود دامی + 50 درصد کود شیمیایی و و 10 تن در هکتار) به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شـدند. نتـایج نشـان داد کـه 100 درصد کود شیمیایی) و زئولیت (صفر، 5 استفاده از کود دامی باعث افزایش کربن آلی، نیتروژن، فسفر، پتاسیم، هدایت الکتریکی و کاهش جرم مخصوص ظاهري خاك در پایان دو سال آزمایش شد. کود دامی همراه با سطوح بالاتر زئولیت، میزان کربن آلی خاك را بهبود بخشیده و باعث تولید بالاترین کیلوگرم در هکتار بر میلیمتر در 3/و 33 عملکرد دانه آفتابگردان (1781 کیلوگرم در هکتار) و بهرهوري مصرف آب ( به ترتیب 01/سال اول و دوم) گردید.
مقدمه
افزایش تولیـد در واحـد سـطح، کـاهش هزینـه هـاي تولیـد و کــارایی مصــرف بـالاتر نهــاده هــا، بــدون واردشدن آسیب به خـاك، آب، محـیط زیسـت و کیفیـت محصـول، اهـداف اصـلی یـک نظـام زراعـی مـی باشـند مناطق در). Singh et al., 2010; Mengistu et al., 2017گرم و خشک، از جمله ایران، میـزان مـواد آلـی خـاك اغلب بسیار پایین است، بنابراین محافظت و بهبـود مـواد آلـی خـاك بـراي حفـظ سـلامتی خـاك و کشـاورزي پایــدار در ایــن نــواحی بســیار حــائز اهمیــت اســت اثـرات بـه توجـه با). Keshavarz Afshar et al., 2014
)
مخـرب زیسـت محیطـی ناشـی از مصـرف بـی رویـه دائمـاً نهـاده هـاي صـنعتی از جملـه کودهـاي شـیمیایی ، بر اهمیت توجه بـه کشـاورزي پایـدار افـزوده مـی شـود
استفاده مـداوم از کودهـاي شـیمیایی بـه علـت افـت ویژگـی هـاي مطلـوب فیزیکـی، شـیمیایی و عدم وجود ریزمغذي ها در این کودهـا، زیستی خاك و باعـث کــاهش عملکــرد گیاهـان زراعــی مــیشــود
کود دامی از جمله مواد آلی است کـه تبـدیل شـدن در اثر فرآیند پوسیده شدن، علاوه بـر آن به کمپوست،عـدم جـذب نیتـروژن از خـاك، باعـث از بـین رفـتن همچنـین کـاهش بـذر هاي گیـاهی موجـود در کـود و بوي نامطبوع آن میشود.
از زئولیتها که عمدتاً از آلومینیو سـیلیکات هـا تشـکیل شده اند، باعث افزایش کارایی کودها مـی شـود . بعـلاوه زئولیتها از آبشویی عناصر غذایی از جمله نیتروژن نیـز جلـوگیري مـی کننـد.
کلینوپتیلولیـت ها مهمترین زئولیتهاي طبیعی هستند که با توجه به وفورآن در کشورهاي ایـران، چـین، مجارسـتان، بلغارسـتان ، ژاپن، آمریکا و استرالیا، استفاده از آن مقرون بـه صـرفه توانـایی بـه علـت ظرفیـت تبـادل کـاتیونی بـالا بوده و بـه عنـوان اصـلاح کننـده خـاك محسـوب مـی شوند .
نگهداري آب باعث صرفه جویی در مصرف آب شده گزارش شده است که اصلاح خاك با اسـتفاده از کـود دامـــــی وزئولیـــــت راهکــــــار مفیـــــدي بــــــراي کــاهش مصــرف کــود شــیمیایی و بهبــود ســامانه هــاي کشاورزي، به خصوص در خـاك هـاي شـنی، محسـوب مــیشــود بــا توجــه بــه اینکــه در مناطق خشک و نیمـه خشـک، تـنش خشـکی یکـی از مهـــمتـــرین عوامـــل کـــاهش فتوســـنتز و عملکـــرد گیاهان زراعی به شـمار مـی رود.
اسـتفاده از روش هـاي زراعــی شــامل مصــرف کودهــاي آلــی و زئولیــت هــاو یــا بهبــود شــرایط زیســتی خــاك، مــیتوانــد در کـاهش اثـرات سـوء تـنش خشـکی مـوثر واقـع شــود .
محققـان گـزارش کرده انـد کـه در تیمارهـاي حـاوي زئولیـت، اسـتفاده از کود آلی، باعث افزایش ظرفیت نگهـداري آب شـده و دلیل آن وجود ویژگیهاي آبدوستی در مواد آلی است گزارش شـده اسـت کـه زئولیـت باعــث بهبــود رشــد و نمــو گیــاه آفتــابگردان شــده و تولیـد مـاده خشـک گیـاه را از طریـق فراهمـی طـولانی مـدت نیتـروژن افـزایش داد، بـر همـین اسـاس کـارایی مصــرف آب بــالاتر در تیمــار تلفیقــی کــود دامــی بــا زئولیــت، بــه دو موضــوع؛ افــزایش نگهــدا ري آب در خاك به دلیل ویژگی هاي آبدوسـتی مـواد آلـی و رشـد بهتــر گیــاه بــه دلیــل حضــور زئولیــت، نســبت داده شــد
آفتـابگردان یکی از مهمتـرین گیاهـان دانـه روغنـی در جهـان اسـت کـه در شرایط متنـوع آب و هـوایی و پـایین بـودن میـزان مـواد غــذایی خــاك، بــه دلیــل قــدرت ســازگاري بــالا، از رشـــد مناســـبی برخـــوردار اســـت. آب و نیتـــروژن مهـم تـرین نهـاده هـاي مـوثر در تولیـد آفتـابگردان بـوده و بنابراین ارزیابی اثرات مدیریت نیتروژن در شرایط کم آبی در ایـن گیـاه لازم میباشد. نتایج یک پژوهش روي آفتابگردان نشان داد کــه اثــر متقابــل تیمارهــاي آبیــاري و حاصــلخیزي خاك بر عملکـرد مـاده خشـک، عملکـرد دانـه، تعـداد دانه در طبق، میزان و عملکـرد روغـن، اسـید لینولئیـک، اسـید پالمتیــک و اسـید اســتئاریک دانـه معنــی دار بــود با توجه به ناکافی بودن اطلاعات جامع در خصوص اثر مصرف توام کود دامی (گوسفندي و مرغی) و کـود شیمیایی در تلفیـق بـا زئولیـت بـر ویژگـی هـاي خـاك، عملکرد و روغن دانه و کارایی مصرف آب آفتابگردان در سطوح آبیاري، این آزمایش طراحی و اجرا شد.
نتایج و بحث نتایج تجزیه واریانس نشان داد که میزان کـربن آلـی خاك به طور معنی داري تحت تأثیر تیمارهاي کـوددهی و زئولیت (در سطح احتمال یک درصـد) قـرار گرفـت.
تیمار 100 درصد کود دامی بالاترین میـزان کـربن آلـی خاك را به خود اختصاص داد که نسبت بـه تیمـار 100درصد شیمیایی بـا کمتـرین درصـد کـربن آلـی خـاك، ). با افـزایش مقـدار 53 درصد برتري داشت (جدول 4/9زئولیــت، میــزان کــربن آلــی خــاك افــزایش یافــت و بیشترین و کمترین مقدار آن بـه ترتیـب در تیمـار 10 تـن زئولیـت در هکتـار و بـدون زئولیـت مشـاهده شـد. بـین سـطوح صـفر و پـنج تـن در هکتـار زئولیـت، اخـتلاف(معنیداري وجود نداشت
کربن آلی یک جزء مهم در بهبود خواص فیزیکـی، شیمیایی و زیستی خاك محسـوب مـی شـود. در منـاطق خشک و نیمه خشک میزان مـاده آلـی خـاك هـا پـایین بــوده و وجــود آن بــراي پایــداري تولیــد مهــم اســت
معمــولا بــه کــربن آلــی، )زیرا کربن آلـی بطـور متوسـط ماده آلی اطلاق میشود، 58 درصد ماده آلی است. میـزان مـاده آلـی را مـی تـوان بملــن
بــا ضــرب کــردن کــربن آلــی در عامــل وان-بدســت1/724 ضــریب یــا) VanBemmelen factor)کربن میزان) 20) درصـد بـود
توجه بـه اینکـه مقـدار زیـادي مـاده آلـی در تیمـار 100 درصد کود دامـی در سـال اول و دوم بـه خـاك اضـافه
گردید، وجود بقایاي تجزیه نشده کود آلـی سـال اول و در نتیجه افزایش ماده آلی خاك قابل انتظار است. ورود مقدار زیادي کود دامی بـه خـاك باعـث ایجـاد محـیط مطلوب براي فعالیت میکروارگانیسـم هـاي خـاك شـده که در اثر آن کربن آلی خاك افزایش مییابد، ولـی در تیمـار شـاهد و همچنـین تیمـار کـود شـیمیایی، بـه علـت کــاهش ورود مــواد آلــی و همچنــین کــاهش فعالیــت میکروارگانیســمهــاي دخیــل در چرخــه کــربن، میــزان کربن آلی خاك کاهش مییابـد.
میکروارگانیسـم هـاي دخیـل در چرخـه عناصـر غـذایی از جملـه بـاکتري هـا، قارچها و کرمهاي خـاکی وابسـته بـه مـواد آلـی خـاك هستند، بنابراین در اکوسیستمهـاي زراعـی کـه از میـزان مواد آلی خاك کاسته شود، چرخه عناصر غـذایی آنهـا بهدلیل حذف فون و فلور خاك دچار اخـتلال مـی شـود 2009., al et Araujo .(در رابطـه بـا افـزایش معنـی دارکـربن آلـی در اسـتفاده از کودهـاي آلـی در مقایسـه بـا شــیمیایی نتــایج مشــابهی توســط ( 2017., al et Liu (گزارش شده است. نتـایج نشـان داده اسـت کـه مصـرف کود دامی، کمپوست و تلفیق مایکوریزا و کمپوست در طولانی مدت، میزان مـاده آلـی خـاك را در مقایسـه بـا تیمـار 100 درصـد کـود اوره، 69 درصـد افـزایش داد .
زئولیت نیز به دلیل قابلیـت تبادل کاتیونی بـالا و سـاختمان متخلخـل آن، عـلاوه بـر اینکه شرایط تهویـه بـراي فعالیـت میکروارگانیسـم هـاي هوازي را فراهم میکند، باعث جذب مواد مغـذي مـواد آلـــــی خـــــاك مخصوصـــــا نیتـــــروژن آن شـــــده و به نظر میرسد که بـه همین علت باعث افزایش فعالیـت میکروارگانیسـم هـاي خاکزي و به تبع آن افزایش کربن آلی خاك مـی شـود.
گزارش شده است که استفاده تـوام زئولیـت و کودهـاي آلی، به خصوص در خاكهاي شنی، باعـث جلـوگیري
از هـدر روي قسـمت زیـادي از مـواد غـذایی، بـه ویـژه نیتـروژن موجـود در کودهـاي آلـی طـی فرآینـد تهیـه
کمپوســت شــده و همچنــین باعــث کــاهش آب شــویی نیتروژن آزاد شده از آن میشود. بـه نظـر مـی رسـد کـه زئولیـت بـا بهبـود خـواص فیزیکـی و شـیمیایی خـاك، بهدلیل سـاختمان متخلخـل آن، از هـدرروي نیتـروژن و سایر عناصر غذایی آزاد شـده از کـود دامـی جلـوگیري کـــرده کـــه ایـــن موضـــوع باعـــث افـــزایش فعالیـــت میکروارگانیســـمهـــاي خـــاك و در نتیجـــه موجـــب فعال شدن واکـنش هـاي بیوشـیمیایی (تجزیـه ترکیبـات
پیچیـده آلـی و تبـدیل آن بـه هومـوس) مـی شـود و در نهایــت باعــث افــزایش مــاده آلــی خــاك مــی گــردد نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر مصـرف کـود دامی بر هدایت الکتریکی خاك در سطح احتمال یـک درصــد معنــی دار بــود. مقایســه میــانگین هــا نشــان داد کــه اســتفاده از کــود دامــی باعــث افــزایش هــدایت الکتریکــی خــاك گردیــد، بــه گونــهايکــه در تیمــار کـود دامـی 100 درصـد، بـالاترین هـدایت الکتریکـی 31 درصد نسبت به تیمارهاي /2 و 13/خاك (بهترتیب 6تلفیقی 50 درصد کود آلی + 50 درصد کـود شـیمیایی .(10 درصد کود شـیمیایی) مشـاهده شـد نتــایج نشــان داد کــه در پایــان ســال دوم آزمــایش، میزان هدایت الکتریکی خاك در تیمارهاي کـود دامـی دسـی زیمـنس بـر متـر افـزایش یافـت.
بـر اسـاس گـزارش سـایر محققـان از علـتهـاي افـزایش هـدایت الکتریکی خاك در اثر استفاده از کود آلی میتـوان بـه افزایش میزان کلسیم، منیزیم و پتاسیم و نتایج تجزیه واریانس نشـان داد کـه اثـر اصـلی نـوع کود بر جرم مخصوص ظاهري خاك در سطح احتمـال یک درصد معنیدار بـود. افـزایش میـزان مصـرف کـود دامـی باعـث کـاهش جـرم مخصـوص ظـاهري خـاك گردیــد و بــهترتیــب بیشــترین و کمتــرین مقــدار آن در
تیمارهاي 100 درصد کود شیمیایی و دامی مشاهده شـد ). محققان گزارش کردهاند کـه افـزودن کـود آلی به دلیل افزایش خلل و فرج خـاك، باعـث کـاهش معنــیدار جــرم مخصــوص ظــاهري خــاك مــی گــردد کاهش جرم مخصوص ظـاهري خـاك در اثـر مصـرف کود آلی به دلیل اخـتلاط خـاك بـا یـک مـاده آلـی بـا چگالی کمتر، قابـل انتظـار اسـت. نتـایج یـک آزمـایش نشــان داد کــه اســتفاده از مقــادیر بــالاي کــود آلــی و کمپوست در مقایسـه بـا شـاهد و تیمـار کـود شـیمیایی، باعث کاهش معنیدار جـرم مخصـوص ظـاهري خـاك شد و نشان داده شد که یک رابطه مسـتقیم بـین کـاهش جرم مخصـوص ظـاهري و افـزایش کـربن آلـی خـاك یــک نتــایج وجــود دارد.
تحقیق دیگر نشان داد که مصرف کمپوست، کود دامی و مایکوریزا در عمـق صـفر تـا 30 سـا نتیمتـري خـاك، باعث کاهش جرم مخصوص ظاهري خـاك (بـه ترتیـب 19 ،12 و 11 درصــد نســبت بــه تیمــار شــاهد) گردیــد محققان به کاهش جرم مخصوص ظـاهري خـاك در تیمارهـاي کـود آلـی در مقایسـه بـا تیمارهاي کـودي شـیمیایی اشـاره داشـته و علـت آن را کاهش کربن آلی خاك در سامانه شیمیایی کشاورزي دانسته اند .
نتــایج تجزیــه واریــانس نشــان داد کــه میــزان نیتروژن خاك به طور معنی داري تحـت تـأثیر تیمارهـاي کـــودي و بـــرهمکنش کـــود و زئولیـــت (در ســـطح احتمـال یـک درصـد) قـرار گرفـت. اثـر تیمارهـاي کــودي همــراه بــا زئولیــت، باعــث افــزایش میــزان نیتروژن خاك گردید، بـه طـوري کـه در اکثـر ترکیبـات تیمارهــــاي کــــودي، مصــــرف 10 تــــن زئولیــــت، بیشترین میزان نیتروژن خـاك را داشـت و اثـر اسـتفاده از کود دامی بر میزان نیتروژن خاك به مراتـب بیشـتر از اثر زئولیت بود.
نتایج نشان داد که تیمارهاي 100 درصد کــود دامــی و 100 درصــد کــود شــیمیایی، بــه ترتیــب بیشــترین و کمتــرین میــزان نیتــروژن خــاك را داشــتند برهمکنش تیمارهاي کودي و زئولیت بر محتواي نیتروژن خاک مصرف توام کود دامی و زئولیـت، احتمـالا بـه دلیـل رهاسازي تدریجی نیتروژن از کود دامی، میزان نیتروژن کل خاك را افزایش داد. نیتروژن کل خـاك در تیمـار کود شیمیایی، بهدلیل جذب سریع آن توسط گیـاه و یـا شستشو و خارج شـدن آن از دسـترس گیـاه، در مقایسـه بــا کــود دامــی، کمتــر بــود در مصــرف تلفیقــی کــود شیمیایی بـا کـود دامـی، نیتـروژن بـا سـرعت کمتـري از د و در نتیجـه میـزان محیط رشد ریشه گیاه خارج میشود .
نیتروژن کل در تیمارهاي تلفیقی در مقایسه با تیمار 100درصد شیمیایی، بیشتر بود، بهعبـارت دیگـر بـا مصـرف کـود دامـی سـرعت خـروج نیتـروژن کـاهش مـی یابـد در همین رابطه گـزارش شـده اسـت کـه مصرف کمپوست و تلفیق کمپوست با کود شیمیایی در مقایسه با تیمار شـیمیایی، میـزان نیتـروژن کـل خـاك را افزایش میدهد .
گــزارش همکــاران نمودند که زئولیت به دلیل خصوصیات منحصـر بـه فـرد شــیمیایی و ســاختمانی آن، بــا جلــوگیري از آبشــویی نیتروژن، باعث افزایش محتواي نیتروژن خـاك، جـذب بیشتر آن توسط گیاه و افزایش کارایی نهاده ها میشود.
نتـایج تجزیـه واریـانس نشـان داد کـه میـزان فسـف ر خاك، فقـط تحـت تـأثیر تیمارهـاي کـودي (در سـطح احتمال یک درصد) قرار گرفت.
تیمار 100 درصد کود دامی بالاترین میزان فسفر خاك را داشت که نسـبت بـه تیمار 100 درصد کود شیمیایی (با کمترین میـزان فسـفر برابر بیشتر فسفر در خاك به جاي گذاشت باکتريهاي تثبیت کننـده نیتـروژن و بـاکتري هـاي حـل کننده فسفات شده و با تولید انواع اسیدهاي آلی توسـط باکتريها و کـاهش موضـعی اسـیدیته خـاك، حلالیـت فسـفر نـامحلول بیشـتر شـده و بـا آزاد شـدن و افـزایش نیتروژن و فسفر، رشد گیاه بهبود مییابد. در اثر افـزایش فسفر خاك، رشـد و توسـعه ریشـه نیـز افـزایش یافتـه و باعث افزایش دسترسـی و جـذب پتاسـیم توسـط ریشـه گیــاه مــی شــود .
بقایاي مواد آلی باعث افزایش معنیدار میزان پتاسـیم قابـل دسـترس خـاك نسـبت بـه شـاهد گردیـد که این موضوع باعث بهبود کارکردهاي مختلـف گیـاه مــیشــود، زیــرا پتاســیم در پایــدارياســیدیته خــاك، تنظـیم اسـمزي، فعالیــتهـاي آنزیمــی، فتوسـنتز، ســنتز پــروتئین، توســعه ســلولی و حرکــات روزنــه هــا نقــش
مهمی دارد .
بـدین ترتیـب اسـتفاده از مـواد آلـی، ضـمن بهبـود فعالیـتهـاي بیولـوژیکی و میکروبی خـاك، بـا افـزایش انحـلال و تحـرك عناصـر غذایی، دسترسی به آنها را براي گیـاه تسـهیل مـی کنـد .
نتـایج تجزیـه واریـانس نشـان داد کـه عملکـرد دانـه آفتـــابگردان در هـــر دو ســـال، تحـــت تـــاثیر اثـــر
اصلی تیمارهاي آزمایشی وبرهمکنش بین آنها (بـه جـز برهمکنش دوگانه آبیاري با کود و آبیاري با زئولیـت و برهمکنش سـه گانـه آبیـاري، زئولیـت و کـود در سـال 1394 (قرار گرفت. در سال دوم نیز عملکرد دانه بهطور معنـی داري تحـت تـأثیر تیمارهـاي آبیـاري، کـوددهی، زئولیت، برهمکنش کود و زئولیت، آبیاري و کوددهی، آبیاري و زئولیت و اثر سه گانه آبیاري، کود و زئولیـت (در سـطح احتمـال یـک درصـد) قـرار گرفـت.
مقایسه میانگین برهمکنش زئولیـت و تیمارهـاي کـودي نشان داد که در سال اول در کلیه تیمارهـاي کـودي، بـا مصرف زئولیت عملکرد دانه آفتابگردان افزایش یافـ ت،
به گونه اي کـه بیشـترین مقـدار آن در تیمـار 100 درصـد کــود دامــی همــراه بــا 10 تــن زئولیــت در هکتــار کمتـرین مقـدار آن در 1781 کیلوگرم در هکتار) و/7 تیمار 100 درصدکود شیمیایی و عـدم مصـرف زئولیـت .(772 کیلـوگرم در هکتـار) حاصـل شـد .
بیشـــتر بـــودن عملکـــرد دانـــه در تیمـــار کـــود دامـــی مــیتوانــد بــهدلیــل فراهمــی بیشــتر نیتــروژن تــا انتهــاي فصــل رشــد و رهاســازي تــدریجی آن و تطــابق بــا بــا باشـد گیـاه نیازهـايآزمــایش نشــان داد کــه مصــرف کــود آلــی همــراه بــا زئولیت، علاوه بر فراهم کردنعناصر غذایی براي گیاه، باعث دسترسی بهتـر گیـاه بـه آب در طـول فصـل رشـد بنظر میرسد که مصرف کـود هـاي آلـی بـه دلیـل بـالا بـودن میزان کـربن آلـی و کـاهش وزن مخصـوص ظـاهري و افزایش تخلخل و بهبود وضـعیت تهویـه خـاك، باعـث افــزایش رشــد ریشــه هــا شــده و در اثــر تســهیل در جذب مـواد غـذایی و آب، رشـد نمـو و عملکـرد گیـاه افـزایش پیـدا خواهـد کـرد
زئولیتها بهدلیل تخلخـل و ظرفیـت تبادل کاتیونی بالا و ساختار کریستالی شـان قـادر هسـتند بیش از 60 درصد وزن خود آب را نگهداري کننـد کـه به تدریج جذب گیـاه مـی شـود زئولیــت بــا افــزایش ظرفیــت نگهــداري آب، باعــث بهبود دسترسی گیاه آفتـابگردان به رطوبـت در مراحـل مختلف رشد و موفقیت آن در تولید عملکرد مناسب در شرایط تـنش مـی شـود
خشـکی، بهـرهوري آب کـاهش بیشـتري یافت و در هر دو سال، بیشترین میـزان بهــره وري آب در کـرت هـایی بهدست آمد که با ورمیکمپوست یا زئولیـت تیمار شده که است که هر عاملی بودند. نتـایج تحقیقات نشان داده محـدودیتهــاي رشــد بدون افـزایش تبخیـر و تعـرق،گیـــاه را کــاهش دهــد، باعــث افــزایش بهــره وري آب آزمـایش خواهـد شــــد.
گـزارش شـده اسـت کـه بـا افـزایش مقـدار آب در دسترس گیاه، میزان روغن دانه افزایش مییابد. محققـان کاهش میزان روغـن در اثـر تـنش خشـکی را بـه علـت انتقال اسید آبسیزیک تولید شده در بـرگ هـاي گیاهـا ن تحت تنش به دانه اعلام کرده انـد. گـزارش شـده اسـت کــه وقــوع تــنش رطــوبتی، بــه خصــوص در هنگــامرسیدگی، میزان روغـن دانـه آفتـابگردان را کـاهش داد آهســته رهاســازي).
نیتروژن از کود آلی و قابل دسترس بودن آن بـه هنگـام نیاز گیاه و همچنین متعادل بودن عناصر غـذایی بـه دلیـل حضور عناصر ریـز مغـذي از یـک سـو و بهبـود شـرایط فیزیکی و فرایندهاي حیـاتی خـاك از سـوي دیگـر، بـا ایجاد بستر مناسـب بـراي رشـد و فتوسـنتز گیـاه، باعـث افــــزایش میــــزان روغــــن دانــــه آفتــــابگردان شــــد آلـی کـود تیمارهـايهمراه با زئولیت، عـلاوه بـر برخـوردار بـودن از مزایـاي کودهاي آلی، در شرایط تـنش خشـکی باعـث افـزایش مقدار روغن دانه میشوند.
وجود زئولیت آب و عناصـر غذایی بیشتري براي جذب گیاه فـراهم کـرده در نتیجـه رشد و عملکرد گیـاه افـزایش یافتـه و بـا طـولانی شـدن دوره رشد، میزان روغـن دانـه نیــز افزایــش مــی یابـــد .
نتیجه گیري
نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از کود دامی با افزایش میـزان نیتـروژن، فسـفر، پتاسـیم و کـربن آلـی خــــاك، باعــــث افــــزایش حاصــــلخیزي خــــاك و بهبود عملکرد دانه و روغن آفتـابگردان شـد. حـداکثر
میـزان روغـن در تیمـار آبیـاري پـس از عملکرد دانـه وتخلیه 40 درصد رطوبت قابل استفاده خاك حاصل شد.
در کلیه تیمارهاي کـودي بـا مصـرف زئولیـت (بـه دلیـل جذب بیشتر آب و مواد غذایی و فراهمی آن براي رشد گیاه در طول فصـل رشـد)، میـزان روغـن دانـه افـزایش یافــت و بیشــترین مقــدار آن در تیمــار 100 درصــد14 تـن کـود /28 تن کود گوسفندي + 6/2 کود دامی (مرغی در هکتـار ) همـراه بـا 10 تـن زئولیـت در هکتـار ، به دست آمد. نتایج مربوط به بهرهوري آب محاسبه شده در این آزمایش نشان داد که کلیه تیمارهایی که در آنها کــود دامــی و زئولیــت مصــرف شــده بــود، بــه دلیــل افزایش ظرفیت نگهداري آب و مواد غـذ ایی، از جملـه نیتـروژن، و بهبـود رشـد گیـاه و افـزایش عملکـرد دانـه و در نهایت افزایش بهـره وري آب، قابـل توصـیه بـوده و مصرف کودهاي شیمیایی حتی الامکان قابـل اجتنـاب است.
جهت دریافت مشاوره رایگان محصولات و اخذ اطلاعات تخصصی با شماره های زیر تماس بگیرید :
09127606716
09305501606
09303613350
دبکوپاک همیشه پاک